Stormvloedkering in Nieuwpoort (afb. zone-nieuwpoort.be)
- Proloog:
In de voorbije zomer heb ik een fikse wandeling gemaakt in de omgeving van Nieuwpoort. Ter hoogte van het gebouw van het Loodswezen, bij de monding van de IJzer, kan men zien hoe de Vlaamse Overheid1 uitvoering geeft aan het Masterplan Kustveiligheid dat het hinterland tegen overstromingen uit zee moet beschermen.
Een en ander wordt toegelicht op grote borden. In Nieuwpoort wordt de stormvloedkering berekend op een stijging van de zeespiegel met + 1 meter. Haven en achterliggend gebied zullen dan voor decennia beschermd zijn middels een sluiswand (kering), die vanuit de bodem van de havengeul naar boven wordt gewenteld.
Mijn aandacht werd er getrokken door een bord met volgende tekst:
‘In de kerende stand reikt de bovenzijde van de kering tot + 8,5 meter TAW2. In België drukken we hoogte uit in meter TAW. Het nulpunt is eind 19e eeuw vastgelegd op het gemiddelde laagwaterpeil in Oostende. Jij staat nu enkele meters hoger: op zowat + 8 meter TAW.’(sic).
Een paar dagen later ben ik op weg naar de ‘Vlaamse wandeling door Middelburg’. Duikend in de Westerscheldetunnel zie ik toevallig de hoogtemeter van mijn satellietgestuurde padvinder (GPS) flink in de negatieve cijfers gaan. Bij nader toezien geeft mijn wagen van Duitse makelij hoogtewaardes aan die in NAP3 worden uitgedrukt. Dat staat voor Normaal Amsterdams Peil. Dit ‘nul-punt’ bevindt zich onveranderd sinds 1684 (!) in de hal van de ‘Stopera’ in Amsterdam.
Hoogtemetingen in Luxemburg en Duitsland zijn ook gebaseerd op het Nederlandse NAP. Zweden, Noorwegen en Finland hebben eveneens het gebruik van NAP overgenomen. Mooi zo!
- Merkwaardige vaststelling
Hoe zit dat nu met de metingen in het werkingsgebied van de Marnixring ? Eenheid in onze Lage Landen? U raadt het al.
Nederland:
In Nederland bestaat een vast peil voor alle hoogtemetingen. Het NAP is het ijkpunt en dat komt overeen met de gemiddelde hoogte van de zeespiegel voor de kust. Van hieruit worden de hoogtes berekend in Nederland én ook in andere landen.
België:
Het ijkpunt of nulpunt is de gemiddelde laagwaterlijn in Oostende. Met andere woorden Knokke en het naburige Sluis hanteren op cartografische producten andere hoogtes. NAP ligt 2,33 meter hoger dan TAW …en denk nu niet dat je fietsend van Damme naar Sluis met een laddertje over de grens moet.
De Franse Nederlanden ofte Frans-Vlaanderen:
Over de Schreve hanteert Frankrijk het gemiddelde zeeniveau in Marseille. In deze stad is het de ‘marégraphe’ die het nulpunt voor continentaal Frankrijk bepaalt. De hoogte van bijvoorbeeld de Kasselberg wordt dus vastgelegd door een toestand aan de verre Middellandse Zee. En dat gemiddelde zeeniveau ligt 1,82 meter hoger dan het TAW.
- Epiloog
Wij staan in de Marnixring voor de eenheid van taal en cultuur binnen ons werkingsgebied. Tijd dus om aansluiting te vinden bij het NAP. Eenheid in de Lage Landen ook op altimetrisch niveau!
Voor de kustbeveiliging in onze gewesten is dit trouwens ook niet onbelangrijk.
Jan G.R. Verleysen, MR Brussel-Hoofdstad
1 Departement Mobiliteit en Openbare Werken in samenwerking met Agentschap voor maritieme Dienstverlening en Kust.
2 TAW staat voor Tweede Algemene Waterpassing.
3 In Nederland is NAP (Normaal Amsterdams Peil) een vast peil dat als basis dient voor alle hoogtemetingen in het land (hoogtes zowel als dieptes).